بهترین نمایشنامه های جهان

در این مطلب سعی داریم بهترین نمایشنامه های جهان را یعنی به چند عدد از آن هایی که به عنوان پدیده در ادبیات نمایشی حضور پیدا کردند و به نوعی جریان ساز شده اند اشاره کنیم. اما در نظر داشته باشید که برای مطالعه ی ادبیات نمایشی جهان لازم است وقت بسیاری بگذارید.
در ادامه ی مطلب سعی داریم که از هر دوره ای چند نمایشنامه ی شاخص را نام ببریم و صورت موجز آن را معرفی کنیم. 

نمایش به صورت آنچه که ما آن را تئاتر و درام می دانیم، نخستین بار در یونان باستان ظهور پیدا کرد. نمایشنامه نویسان بسیاری در این دوره زندگی می کردند که در تاریخ تنها چند اثر از آن ها به جا مانده است. مهم ترین نمایشنامه نویسان یونان باستان را آشیل، سوفوکل و اوریپید می دانند.
آثار این سه نمایشنامه نویس تا امروز نیز مورد بحث است و همچنان اجراهای متفاوتی هر ساله در سراسر دنیا از این آثار به روی صحنه می رود. سوفوکل برای ما از دو نفر دیگر آشناتر است. از آثار مشهور سوفوکل می توان به  ادیپ شهریار، آنتیگونه و ادیپوس در کلئوس اشاره کرد. این سه نمایشنامه را "افسانه های تبای" نیز می نامند.

ادیپ شخصیتی است که بر علیه سرنوشت مقدر شده ی خود مبارزه می کند اما در نهایت، سرنوشت بر او چیره می شود و به عاقبت سختی گرفتار می شود. این تراژدی منشا نظریه ی "عقده ادیپ" زیگموند فروید نیز بوده است.

نمایشنامه نویسی در روم باستان تحت تاثیر مستقیم یونان بود. نمایشنامه نویسان رومی با الهام از آثار یونانی و بر طبق همان اصول، نمایشنامه های مهمی خلق کردند. یکی از نمایشنامه نویسان مهم  دوره روم باستان "سنکا" است. سنکا فیلسوفی بود که زندگی واقعی او هم دراماتیک بوده است. سنکا چندین نمایشنامه نوشت که می توان از میان آن ها به نمایشنامه های زنان تراخیس، مده‌آ، آگاممنون، فدرا اشاره کرد.

این نمایشنامه همانطور که از نام آن آن مشخص است از یکی از آثار سوفوکل اقتباس شده است. اما سنکا در این نمایشنامه به جنیه های انسانی تر ماجرا پرداخته و کمی از نقش ماورایی خدایان کاسته است.

شاید بدانید که ادبیات نمایشی یا نمایشنامه نویسی در تاریخ دارای یک وقفه ی هزارساله است. این وقفه ی هزارساله "قرون وسطی" بوده است. در این دوران تئاتر به شکل قبل اجرا نمیشد و طبیعتا متنی هم به آن شیوه برای آن نوشته نشده است. در این دوران تنها آثاری که مورد قبول کلیسا بود به صحنه می رفتند.
اما رنسانس و نوزایی که در قرن شانزدهم ظهور کرد و قدرت کلیسا کمتر شد، نمایشنامه نویسی نیز دوباره به جریان افتاد. نمایشنامه نویسی این دوره به شدت تحت تاثیر دوران یونان و روم باستان بود. این عصر را در ادبیات نمایشی نئوکلاسیزم می نامند.

این نمایشنامه مشهورترین اثر مولیر است. وقتی ادبیات نمایشی به شکل غربی آن در ایران آمد، مولیر از نویسندگانی بود که به سرعت هنرمندان ارانی را تحت تاثیر قرار داد. یکی از آثاری که در ایران مورد استقبال و اقبال مخاطبان بود همین خسیس مولیر است.
ماجرای نمایشنامه ی خسیس داستان مردی به نام هارپاگون است که بسیار خسیس است. او مدام پول های خود را پنهان می کند. بر اثر رقابت او با پسرش بر سر عشق دختری، صندوق پولهای هارپاگون گم می شود و .... .

همانطور که گفته شد، مشهورترین نمایشنامه نویس دوران رنسانس و یا حتی همه ی دوران ها، ویلیام شکسپیر است. جالب اینجاست که برخی نمایشنامه های شکسپیر مانند هملت یا رومئو ژولیت از خود نویسنده هم مشهورتر هستند. اما در اینجا شاه لیر را انتخاب کردیم که یکی از مهم ترین و تراژدی ترین آثار شکسپیر است.
شاه لیر داستان زندگی پدری است که پادشاه است و تصمیم دارد که از سلطنت کناره گیری کند. او سه دختر دارد. دو دختر او در حق پدرشان بدی بسیاری می کنند و تنها دختر کوچکش کوردلیا است که با او می ماند. ماجرای خیانت این دختران به پدرشان توانسته تراژی مهمی را در تاریخ ادبیات نمایشی ثبت کند.