علی اکبر شهنازی
علی اکبر خان شهنازی
زادروز | ۱۲۷۶ تهران |
ملیت | ایرانی |
وفات | ۲۶ اسفند ۱۳۶۳ |
سبک | موسیقی اصیل ایرانی |
فعالیت | موسیقیدان ایرانی و نوازندهٔ سرشناس تار |
سازها | تار |
زندگینامه
علیاکبرخان شهنازی روز عید قربان سال ۱۲۷۶ ش در تهران، خیابان عینالدوله کوچه نصیر حضور در خاندان هنر به دنیا آمد. چون در روز عید قربان به دنیا آمد، به وی حاجی علیاکبرخان یا حاجی مطلق میگفتند.
پدر بزرگ او علی اكبر فراهانی یكی از نوازندگان به نام و استاد دوران ناصری بود.پدرش آقا حسینقلی معروف به جناب میرزا ، یكی از اساتید زبردست تار ، عمویش آقا میرزا عبدالله ، پدر موسیقی سنتی ایران كه ردیف موسیقی ایرانی را در هفت دستگاه : « شور ، ماهور ، چهارگاه ، همایون ، نوا و راست پنجگاه »، تنظیم كرد و به شاگردان خود آموخت. پسر عمویش استاد احمد عبادی ، استاد سه تار و دو برادر كوچكتر از او محمد حسن خان و عبدالحسین شهنازی نوازنده تار ، همسران دو خواهرش باقرخان نوازنده كمانچه و رضا خان نوازنده تار و عده یی دیگر از افراد این خانواده كه در موسیقی سنتی و اصیل ایرانی شهرت دارند می باشند .
علی اكبر شهنازی در میان خانواده هنرمند خود ، از سن پنج سالگی زیر نظر پدرهنرمندش مشغول نواختن تار شد و مدت شش سال ردیفها را از پدرش آموخت و توانست در مدت كوتاهی از نوازندگان خوب گردد به طوری كه از سن 14 سالگی كلاس موسیقی پدرش را به تنهایی اداره می كرد و درسها و ردیف هایی را كه از پدر آموخته بود به شاگردان تعلیم می داد. پس از فوت پدر ، علی اكبر غالبا با عموی خود میرزا عبدالله دو به دو و ساعتی را تار می زدند اما بعدها كه آقا میرزا عبدالله به رحمت ایزدی پیوست او شاگردان كلاسهای پدر و عموی خود را به تنهایی تحت تعلیم قرار داد و به راستی هم به شایستگی توانست جانشین پدر و عموی خود گردد. ایشان نغمات و آهنگهای فراوانی ساخت كه از جمله بهترین پیش در آمدها محسوب می شد .
استاد علی اكبر خان شهنازی در سال 1345 مدت پنج سال تمام دستگاههای موسیقی ایرانی را كه از قدیم به ارث رسیده بود اجرا و همه را به صورتی كاملا مرتب آماده كرد
تصنیف ها
از تصنیف هایی که ساخته میتوان به تصنیف ای نوع بشر، به اصفهان رو، سرود جوانان وطن، تصنیف چهارگاه، (زد لشکر گل) اشاره کرد. همچنین یکی از قطعات باقیمانده در دستگاه شور با تار حاج علی اکبر خان شهنازی با شعری از شاعر بزرگ ایران سعدی شیرازی و با آواز حسینعلی خان نکیسا است که میگوید: یک روز به شیدایی در زلف تو آویزم. این آواز ” شور” با چنان مهارتی اجرا شده است که یکی از شاهکارهای آواز در موسیقی ایرانی به شمار میرود.
همکاری با دیگران
استاد بیشتر روی اشعار شعرایی نظیر : ملك الشعرا بهار ، حسین مسرور ، وحید دستگردی و امیر جاهد آهنگ گذاشته و با خوانندگانی نظیر : اقبال السلطان ، حسینعلی خان نكیسا ، رضا قلی ظلی ، طاهر زاده و ادیب خوانساری همكاری داشته
شاگردان
از شاگردان قدیمی او می توان از : میرزا حسن خان مشار ، میرزا عیسی خان خاتم ، باصرالدوله ، منتظم الحكماء و حاج محمد آقا . و از جدیدترها : حمید وفا ، محمدرضا لطفی ، دلنوازی ، فرهنگ شریف و ناصرآذر نام برد .